Koptekst van een Blog

Indrukwekkende opstelling over onderdrukking

Op de tekening zie je twee jonge mensen van twee continenten, Afrika en Europa, in het midden met de neuzen naar elkaar toe. Achter de jongeren liggen gekleurde papieren, die ieder voor zich de generaties representeerden vanaf de komst van de Europeanen in Afrika. (Ongeveer 18 generaties geleden) Daarachter staan twee personen met de neus richting de jongeren die in hun toekomst leven. Twee generaties die het construct van een ander continent, slavernij, apartheid en meerdere vormen van onderdrukking in Afrika door Europeanen niet kenden. Voor de jongeren staat de begeleider van deze opstelling met de neus naar de jongeren toe.

De begeleider legt de opstelling uit aan de jongeren en vraagt hun om, als ze dat willen, zich om te draaien en te kijken naar de generaties achter hun. Vervolgens vraagt de begeleider of ze het pad terug in hun historie willen lopen om te voelen hoe het in de verschillende generaties voelde en hoe het voelt bij de generaties die geen weet hebben van wat er gebeurd is sinds de Europeanen in het zuiden van Afrika, Namibië en Zuid Afrika, aankwamen. Hiermee gingen de jongeren akkoord. Na hun ervaring met het terug lopen in hun verleden en van de ontmoeting met de twee generaties die van dit alles geen weet hadden werden de jongeren gevraagd om het pad terug te lopen naar het hier en nu. Daar aangekomen waren ze heel blij om elkaar weer te zien. Een emotionele ontmoeting na een reis die veel van ze gevraagd had.  De hoop, van deze nog niet eerder uitgevoerde opstelling, was dat de generaties van “voor de periode” helend zouden kunnen werken voor beide groepen. Voor alle betrokken partijen was er veel om te delen.

Lees hieronder het reisverslag [Flow & Go Foundation]

Na nog een training voor de werknemers van een bedrijfje, voor glas en aluminium die we dit beloofd hadden, stappen we in de busjes richting vliegveld. Daar een mooi afscheid met veel foto’s en natuurlijk ook hier, lekker dansen. Eerst naar Zuid Afrika en dan naar Namibië waar we hartelijk ontvangen worden door Zack Pienaar en zijn mensen. In een prachtig restaurant vol met tegen de muur getimmerde elementen van een lange geschiedenis spreken we elkaar tijdens een heel gezellig etentje. Eerst even wennen aan elkaar. Mooie mensen ontmoeten we daar, slim en betrokken. Daarna naar ons hotelletje om ons te resettelen. Klaar voor nieuwe avonturen en nu klaar op te slapen.

‘s Ochtends arriveren we op de trainingsplek. Ieder verteld zijn of haar deskundigheid aan de anderen. De gastheren en dame vertellen waar ze tegen op lopen. Gezamenlijk besluiten we deze zaken op te stellen. De projecten voor de armsten, de zakenwereld en de blanke gemeenschap van de kerk en de leider van het project. Wat naar voren kwam is dat de blanke gemeenschap en de zakelijke gemeenschap wel geld willen geven aan de projecten maar zelf niet hieraan verbonden wilden zijn. De honderden jaren oude scheiding van rassen en onderdrukking kwam helder naar voren. Herhalende  patronen die nog niet respectvol afgesloten zijn.

Opnieuw besluiten we een opstelling. We leggen de groep uit dat in onze ervaring de derde generatie pas open en nieuwsgierig durft te kijken naar wat er gebeurt is in een oorlog. De eerste generaties achter hun kunnen hun hierin nog weinig helpen. Dus besloten we de generaties op te stellen van voor het probleem, die hiervan nooit weet hebben gehad.

In deze opstelling stellen we twee jonge mensen op, een met een Afrikaanse achtergrond en een met een Europese achtergrond, die elkaar aankijken in het midden van de ruimte. Achter hun beide allemaal papieren in een rij die de generaties vertegenwoordigden die de apartheid en de onderdrukking wel mee gemaakt hebben met daarachter twee mensen die twee generaties representeren van voorouders die dit niet meegemaakt hebben.

We vroegen aan de nieuwsgierige jonge mensen om zich om te draaien en te kijken naar de generaties achter hun. Daarna vertelden we ze dat ze, als ze dat wilden, de weg terug kunnen  lopen in hun familie geschiedenis en de twee voorouders te bezoeken die apartheid en de onderdrukking, die daarbij hoort, niet meegemaakt hadden. Ze besloten beide de route te lopen.

Het werd een hele emotionele reis in hun familiegeschiedenis. Ze voelden hoe de generaties zich voelden en de hoorden verhalen van de twee generaties die het probleem niet kenden. Vervolgens liepen ze de intense reis terug. Daar aangekomen gaven we ze eerst het woord en vervolgens de voorouders.

Na dit alles vroeg ik of ze verder wilden en elkaars familiegeschiedenis wilden bewandelen. Dit wilden de jongeren. Eerst stelden ze de ander voor aan de familierelaties en vroegen de ander goed en vriendelijk te behandelen en welkom te heten. Daarna gingen ze op pad. Een heel zwaar pad waar ze voelden hoe de familie lijn van de ander gelopen had. Twee generaties voor de generatie die het niet mee gemaakt had stopte de Afrikaanse vrouw en keerde om en liep het pad terug met tranen. De jongen liep door en werd warm ontvangen bij de voorvaderen van de jonge vrouw en kwam diep onder de indruk terug. Ze waren erg blij om elkaar weer te zien.

We hebben ze gevraagd naar hun bevindingen en naar de bevindingen van de voorouders. Voor een ieder die hierbij was heeft dit veel indruk gemaakt.